Ahlak Eğitiminde Ailenin Rolü

Ahlak Eğitiminde Ailenin Rolü

Ahlak Eğitiminde Ailenin Rolü ÇALIŞMASI İÇİN TIKLAYINIZ.

Ahlak kavramı, aslında hepimizin az çok bildiği fakat tam olarak anlamını idrak edemediğimiz bir kavram olarak karşımıza çıkar. Az çok, iyinin, doğrunun, güzelin ne olduğunu bilip uygularız. Ahlak kavramını duyduğumuzda daha çok teknik bir kavram
olarak anlarız. Fakat “ahlaki okur yazarlık” geliştikçe, sergilenen ahlaklı davranışın sayısı artacaktır.
Ahlak kavramı iyinin ve kötünün ayırt edilmesidir. Ahlaklı çocuk yetiştirmek her bireyin ebeveynin hayalidir. Bunun için uygulamalar yapılmakta, teknikler geliştirilmektedir. Bu teknikler çoğunlukla batı kaynaklı olmak üzere İslami kaynaklarda olabilmektedir. Bu konuda Kınalızade Ali Efendi önemli bir çalışma yapmıştır. Ahlaki Alâ-i’yi 16. yüzyıl Osmanlı döneminin aile hayatını geleceğe ışık tutacak biçimde anlatmıştır. Bu eserde görüyoruz ki Osmanlı döneminde çocuk eğitimi yalnızca anne babanın değil aynı zamanda aile büyüklerinin de görevidir. Özellikle anne ve büyükannenin eğitimli olması çocuğun eğitimi açısından çok önemlidir. Günümüzde büyük aile kavramı yok olmuş çocuğun eğitimi yalnızca anne ve babaya kalmıştır.

Ahlak eğitiminde anne babanın çocuğa iyi rol model olması için ahlaki kurallara önce kendilerinin uyuması ve özümsemesi
gerekmektedir. Çocuğun taklit yöntemi ile her şeyi gözlemlediği özellikle anne babasının bazı davranışlarını gözlemleyerek öğrendiği açıktır. Bu nedenle çocuğa ahlaki ilkeleri öğretirken ya da çocuğa bazı ahlaki telkinlerde bulunurken ilk başta çocuğa iyi örnek olmak gerekir.
Çocuğun arkadaş çevresini de denetlemek kiminle arkadaşlık yapacağı konusunda bilgi sahibi olmak gerekir. Kötü arkadaşa
sahip ise bile bunu kendisinin fark etmesi için çocuğa yol göstermek gerekir. Çocuğa, anne-baba çok da müdahale ettiğini belli
etmeden çocuğun arkadaş çevresini kontrol edebilir. Arkadaş çevresine direk bir müdahale çocuğun tepkisine yol açabilir.
Makalemizde çocuğun sevgi ve güven ortamında büyümesi gerektiğinden bahsetmiştik. Özellikle çocuğun gelecekteki davranışlarını belirleyen şey anne ve babanın arasındaki iletişim ve ilişkidir. Çocuk anne ve babanın birbirine olan tutumundan başkalarıyla nasıl davranacağını öğrenir. Güven ortamında büyümeyen çocuklar ileride tutarsız davranışlar sergileyebilir. Bu nedenle çocuk eğitiminde anne baba birliği çok önemlidir. Anne baba arasındaki uyum ve birlik çocuğun tutarlı davranışları açısından önemlidir.
Çocukta iç denetimin sağlanması vicdanın gelişmesini sağlar.

Çocukta vicdan gelişimi bir iç denetimin gelişmesini sağlar. Çocukta iç denetimin ve vicdanı gelişimi demek çocuğun ahlaki davranışlarını dış kontrol olmadan kendi içinden gelerek yerine getirmesi anlamına gelir. Vicdan olgusunu geliştirmiş çocuk dışarıda
hiç bir ödül ceza ya da müdahale olmaksızın ahlaki davranışları kendiliğinden gerçekleştirir. Bu nedenle Çocukta vicdan ve özdenetimin geliştirilmesi çok önemlidir.

Ahlak eğitiminin temeli aileye dayanmaktadır. Ailede meydana gelen ve gerçekleştirilen her türlü olumlu-olumsuz davranış
çocuğa bir yatırımdır. Bunun yanında ahlaki konularda telkin vermek, yol göstermek de çok önemlidir. Özellikle ilk çocukluk
döneminde ahlaki eğitiminin tamamını aile oluşturmaktadır. Çocuk okul çağına başladığı zaman çevre ile iletişime geçmeye başladığında aileden aldığı ahlak terbiyesi ona yol gösterici olacaktır.
Hayatta uyumlu çocuk ailede güven ortamı sağlanmış çocuktur.
Günümüzde çocukların çok muhatap olduğu sosyal medya çocukların ahlakı üzerinde
ciddi etkileri bulunmaktadır. Sosyal medya üzerinden çok da örnek teşkil etmeyen karakterlerle karşı karşıya gelmektedirler. Kitle
iletişim araçlarını çocuğa tamamıyla yasaklamanın doğru olmayacağı bir gerçektir. Fakat bunların kontrollü kullanımı çocuğa öğretilmelidir. İlk çocukluk döneminde çocuk sosyal medyayla çok muhatap olmamalıdır. Daha sonra yaşı ilerledikçe kontrollü kullanım sağlanmalıdır. Bu da yine ailelerin dikkatli olması gereken bir konudur. Daha geniş çapta incelenebilir.

Dilek DUMANGÖZ