Kütahya-Eskişehir Savaşları

Kütahya-Eskişehir Savaşları

KÜTAHYA-ESKİŞEHİR SAVAŞLARI (10 – 24 TEMMUZ 1921)
Yunanlılar,
• İnönü Savaşları’nın intikamını almak,
• TBMM Hükümetini ortadan kaldırıp milli mücadele hareketini engellemek,
• Sevr Antlaşmasını Türk milletine kabul ettirmek amacıyla İngiltere’den aldıkları silah ve askeri malzemelerle yeni bir saldırı için tekrar hazırlıklara başladılar.

10 Temmuz 1921 günü üstün kuvvetlerle Eskişehir ve Afyon yönünde saldırı başlatan Yunanlılar, Türk ordusunu geri çekilmeye zorladılar. Püf bilgi: Kütahya-Eskişehir Savaşları, Batı cephesinde aldığımız ilk ve tek yenilgidir.
Kütahya-Eskişehir yenilgisi üzerine Türk kuvvetleri Mustafa Kemal Paşa’nın emriyle;
• Yeniden toparlanmak için zaman kazandırmak,
• Düşmanla arasında doğal bir engel oluşturmak,
• Yunan kuvvetlerini ordu merkezlerinden uzaklaştırmak,
• Taarruz gücüne erişebilmek için ihtiyaçlarını karşılamak ve eksikliklerini gidermek amacıyla Sakarya Nehri’nin doğusuna çekilmiştir.

Kütahya Eskişehir Savaşlarının Sonuçları
• Kütahya, Eskişehir ve Afyon Yunanlıların eline geçti.
• TBMM’de olumsuz tartışmalar yaşandı ve Mustafa Kemal Paşa’ya karşı tepkiler yoğunlaştı.
• Meclis’in Kayseri’ye taşınması fikri gündeme geldi.
• İsmet Paşa Genelkurmay Başkanlığı görevinden alınmış ve Milli Savunma Bakanı Orgeneral Fevzi Paşa’yı bu vazifeyle görevlendirmiştir.
• Dış politikada İtalya geri çekilme işlemini durdururken, Fransa da barış görüşmelerini uzatmıştır.

• Eskişehir-Kütahya Muharebeleri sonucunda, Türk ordusunun Sakarya’nın doğusuna çekilmesi, TBMM’de Mustafa Kemal’e yönelik tartışmaların başlamasına neden oldu.
• Mustafa Kemal, Meclisin tüm yetkilerinin üç aylık bir süre için kendisine verilmesi şartıyla, Başkomutanlığı kabul edeceğini belirtti.

BAŞKOMUTANLIK KANUNU (5 Ağustos 1921)
• Mustafa Kemal Paşa’ya karşı olan milletvekilleri onun başarısızlığa uğrayacağını ve yıpranacağını; sevenler ise, orduyu ve Türk milletini içine düştüğü zor durumdan Mustafa Kemal Paşa’nın kurtaracağına inanıyorlardı.
• 5 Ağustos 1921’de kabul edilen Başkomutanlık Kanunuyla, Mustafa Kemal Paşa’ya Meclisin tüm yetkileri verilerek (yasama, yürütme, yargı), üç aylık bir süre için Başkomutan seçildi.

Püf çıkarımlar:
• Başkomutanlık Kanununun Mustafa Kemal’e verilmesiyle 1. Mustafa Kemal Paşa, Erzurum Kongresi öncesinde istifa ederek ayrıldığı askerlik görevine yeniden dönmüştür.
• Mustafa Kemal Paşa’nın bu yetkiyi istemesindeki temel amaç; hızlı karar alıp uygulayabilmek ve devlet işlerinde tek başına hareket edebilmektir.
• Mustafa Kemal Paşa’nın Başkomutanlık yetkisi, daha sonra süresiz hale getirilmiştir. Bu durum Meclisin Mustafa Kemal Paşa’ya karşı güveninin arttığını gösterir.

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.